Ostatnie mrozy na Mazurach powodują, że jeziora stopniowo zamarzają. Lód nie jest jednak jeszcze wystarczająco gruby, aby na niego wchodzić. Do tego potrzebny jest kilkudniowy solidny mróz w okolicach -20 st. C. Naszym zdaniem, nie powinno to zachęcać do wchodzenia na lód bez uprzedniego rozpoznania warunków lodowych na danym akwenie.
Jak zatem rozpoznawać warunki lodowe?
Wstępne rozpoznanie stanu akwenu najlepiej sprawdzić robiąc próbne odwierty za pomocą świdra do lodu. Pozwoli nam to oszacować grubość pokrywy lodowej na akwenie.
Ok, mamy świder, robimy odwiert ..i co dalej ? Skąd mamy wiedzieć, że lód jest wystarczająco gruby lub nie? Przyjmuje się, że grubość lodu zdolna utrzymać człowieka wynosi 7 cm. Należy jednak pamiętać, że dotyczy to czarnego lodu, czyli lodu o strukturze kryształu. To taki lód, który narasta bez roztopów i dni z dodatnią temperaturą powietrza oraz nie zawiera pęcherzyków powietrza.
Przeciwieństwem „czarnego” lodu jest lód „szary”, inaczej zwany śniegolodem. Powstaje on wskutek przesączania śniegu zalegającego na wierzchniej warstwie krystalicznego lodu. Wytrzymałość takiej struktury jest dużo mniejsza, w związku z tym nigdy nie uwzględniamy grubości śniegolodu w obliczaniu wytrzymałości lodu.
Przed wejściem na lód, sprawdź najpierw jego grubość
Pamiętaj, że jezioro zamarza i rozmarza od brzegu. Jeśli zatem 50m od brzegu lód będzie miał grubość 7cm, wcale nie oznacza to, że na środku jeziora będzie miał tyle samo. Jest wręcz duże prawdopodobieństwo, że jego grubość będzie mniejsza, a zatem wchodzenia na lód jest wysoce ryzykowne! Dla własnego bezpieczeństwa nie wchodź na lód, gdy warstwa krystaliczna (czarny lód) ma mniej niż 10cm grubości.
Przed wejściem na lód...
Rozpoznaliśmy lód, znamy przybliżoną grubość lodu na akwenie… czy zatem niebezpieczeństwa już nie ma ? Nic bardziej mylnego. Przed wyjściem na lód powinniśmy dobrze się do tego przygotować oraz podjąć wszystkie możliwe środki bezpieczeństwa. Poniżej przedstawiamy kilka podstawowych zasad bezpieczeństwa na lodzie.
- Przede wszystkim, nigdy nie wychodź na lód w pojedynkę. Zawsze powiadom najbliższych, o tym gdzie idziesz, na którym akwenie planujesz przebywać.
- Nie wychodź na lód, gdy temperatura powietrza jest dodatnia. W wyniku rozszerzalności cieplnej płyty lodu, którymi pokryty jest akwen rozszerzają się i zaczynają między sobą pracować. W skrajnych przypadkach może to prowadzić do tworzenia rozpadlin, czyli przerw w strukturze lodu.
- Nigdy nie przechodź pod mostami. Pamiętaj także, że grubość lodu w okolicach kanałów, rzek, ujść wody i trzcin jest mniejsza.
- Zabierz ze sobą stalowy ostry szpikulec. Przyda Ci się do sprawdzenia grubości lodu w miejscach niepewnych.
- Wychodząc na lód zawsze ubieraj kamizelką asekuracyjną. Nie krępuje ona zbytnio ruchów, można ją ubrać pod grubsze ubranie a w razie załamania lodu zwiększa ona Twoją wyporność.
- Wychodząc na lód w grupie zabierzcie ze sobą koło ratunkowe na długiej linie. Pozwoli ono udzielić pomocy, w razie gdyby pod kimś załamał się lód.
- Weź ze sobą kolce lodowe i zawieś je na szyi. Umiejętnie użyte ułatwią wyjście z na tafle lodu.
- Gdy poczujesz się niepewnie lub gdy lód zacznie trzeszczeć – wycofaj się tą samą drogą. Masz pewność, że za Tobą lód jest wystarczająco wytrzymały.
- Zawsze zabierz ze sobą telefon zapakowany w specjalny wodoszczelny futerał tzw. aquapack. Zawieś go na szyi, abyś miał go pod ręką, gdy będzie potrzebne wezwanie pomocy.
- Ubierz się ciepło, ale z drugiej strony nie przesadzaj z grubością i ilością warstw. Wełniany sweter czy typowe spodnie moro, gdy namokną po wpadnięciu do wody zamiast Ci pomagać, będą ciągnęły Cię pod lód.
- Nie ubieraj kaloszy! Działają podobnie jak namoknięty sweter. Dodają dodatkowych kilogramów, co spowoduje że ciężko będzie Ci się wydostać na lód bez pomocy osób trzecich.
- Ubierz ciepłe wodoodporne rękawice. W razie wpadnięcia do wody sprawne, nieskostniałe ręce bardzo Ci się przydadzą.
- Nie pij alkoholu! Alkohol osłabia percepcję, dodaje brawury oraz powoduje szybsze wychłodzenie organizmu.
Co jeśli zarwie się lód?
- Nie panikuj. Zachowaj spokój. Jeśli zastosowałeś się do powyższych rad, z pomocą Twojego kompana na pewno dasz radę wyjść na powierzchnię. Dobrze byłoby mieć na taką okoliczność zestaw suchych ubrań i ciepłą herbatę w termosie.
- Oszczędzaj siły, nie wykonuj niepotrzebnych ruchów.
- Masz kolce lodowe? To dobrze. Odwróć się w stronę, z której przyszedłeś. Tam lód jest wystarczająco gruby. Spróbuj wybić się z wody i jak najdalej chwycić się kolcami. Następnie zarzuć jedną nogę na taflę lodu i powoli wyczołgaj się znad przerębli używając kolców lodowych. Przydatne będzie także koło ratunkowe na linie podane przez Twojego towarzysza.
- Jeżeli jesteś sam i czujesz że nie dasz rady wydostać się na powierzchnię tafli, wezwij pomoc.
- Po wydostaniu się na lód przebierz się w ciepłe ubranie.
Pamiętaj! Telefon alarmowy nad wodą to 601 100 100, a na Mazurach także 984 (Mazurskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe)
Mamy nadzieję, że powyższe rady pozwolą Wam bezpiecznie korzystać z uroków zimy. Gdybyście mieli jakieś pytania, lub kwestie, które chcielibyście abyśmy poruszyli na naszym blogu, zapraszamy do zamieszczenia ich w komentarzach.